3 op de 4 Regionale Energie Strategieën zet in op zonne-energie langs snelwegen. Ivo Booijink (Rijkswaterstaat): ‘Het Rijk reageert positief op die maatschappelijke vraag, deze vorm van zon op land wordt heel groot.’
Sunday, het grootste eendaagse evenement voor de zonne-energiesector in Nederland, vindt dit jaar plaatst op woensdag 8 juni in ’t Spant te Bussum. De bijeenkomst wordt georganiseerd door Holland Solar, TKI Urban Energy, TNO, Solliance en NWO. Een van de keynote sprekers is Ivo Booijink van Rijkswaterstaat, technisch manager van het programmateam dat het ‘Pilotprogramma Hernieuwbare Energie op Rijksgrond’ aanstuurt.
Fors investeren
Booijink: ‘Zonne-energie langs snelwegen zal flink gaan groeien, omdat blijkt dat Nederland dat graag wil. In ongeveer 3 op de 4 van de 30 Regionale Energie Strategieën (RES’en) geven provincies en gemeenten aan hierop in te willen zetten. Vreemd is dat niet. Ruimte is schaars in Nederland en we hebben die ook hard nodig voor andere zaken zoals woningbouw, landbouw en natuur. Bermen en knooppunten van snelwegen hebben samen veel oppervlak waar mogelijk zonnepanelen kunnen worden geplaatst. Op deze manier wordt de ruimte dubbel gebruikt. We werken al aan een flink aantal locaties en verwachten dat dit aantal in de komende jaren sterk zal groeien.’
Concrete projecten
In het ‘Pilotprogramma Hernieuwbare Energie op Rijksgrond’ onderzoekt Rijkswaterstaat (RWS), samen met het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) en de Rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO), de mogelijkheden voor energie-opwek langs snelwegen en op water. Dat doen deze Rijkspartners – in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) – samen met gemeenten, provincies, netwerkbedrijven en omwonenden in 10 concrete projecten. Die lopen nog in verschillende fases en variëren in omvang van 10 tot wel 100 megawattpiek aan zonnepanelen.
Groot aantal verzoeken
‘Zo is de openbare inschrijving “Zonnevelden langs de A7” net geopend en start in juni de Marktconsultatie Drentse zonneroute A37’, aldus Booijink. ‘Maar we zijn bij RWS, RVB en RVO inmiddels ook aan de slag om de volgende fase mogelijk te maken en zo invulling te geven aan het grote aantal verzoeken van de RES-regio’s om rijkgronden en -wateren in te zetten voor hun energieopgave. Dat gebeurt gefaseerd in het vervolgprogramma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER) dat het Ministerie van EZK in 2021 heeft opgezet om een forse bijdrage aan de energietransitie te leveren.’
Snel blussen
Dat het realiseren van grootschalige zonne-energiesystemen langs snelwegen uitdagingen kent is evident. Booijink zal er in zijn lezing op Sunday diverse uitdagingen belichten, onder andere constructieve veiligheid. ‘We hebben in februari gezien dat zonnepanelen bij extreem weer kunnen wegwaaien. Dat mag uiteraard niet gebeuren langs snelwegen. Verkeersveiligheid is bij ons prioriteit nummer 1.’ Ook brandveiligheid noemt hij in dat kader een belangrijk aandachtspunt.
‘De kans op het ontstaan van brand, ook als gevolg van een ongeluk bijvoorbeeld, moet geminimaliseerd worden. Als er toch iets gebeurt is toegankelijkheid van calamiteitsdiensten en snel blussen van groot belang. Die veiligheidsaspecten zullen ook tot uiting komen in projecteisen aan de zonneparken langs snelwegen, die af en toe wat al is vastgelegd in normen van ISSO en NEN zullen overstijgen, en het opzetten van inspecties. Hierover hebben we via Holland Solar ook al gesproken met de pv-sector. Die snapt de context van dit soort projecten en de zin van aanvullende eisen. Wie hier meer over wil weten, en over ons gehele programma op het gebied van zonneparken op grond van Rijkswaterstaat, ontmoet ik graag op Sunday.’