Alle zonne-energie is nodig: water, land, dak en integratie in gebouwen en infrastructuur

Niet alleen daken, maar ook alle andere beschikbare oppervlaktes in Nederland zijn nodig voor de uitrol van zonne-energie. Van water tot land en integratie in gebouwen en de infrastructuur. Dat betogen de verschillende sprekers tijdens de Sunday 2018; Nederlands grootste congres voor zonne-energie.

Holland Solar, penvoerder van het consortium dat de Sunday organiseert, introduceerde deze maand de Zonnewaaier. Dit instrument toont de oppervlakte die in Nederland nodig is om de doelstellingen voor zonne-energie te behalen. Hiermee wil de Nederlandse branchevereniging voor zonne-energie nogmaals benadrukken dat zowel dak én grond nodig zijn voor de energietransitie. Volgens Holland Solar is er in 2030 maximaal 0,2 procent van het landbouwareaal nodig voor grondgebonden zonneparken; in 2050 is dat 0,5 procent.

Landbouw en zon: meer dan een noodzakelijk huwelijk
Wilma Eerenstein (Renergize consultancy) spreekt tijdens de Sunday over de combinatie van zonnepanelen (PV) en landbouw. ‘PV en landbouw is meer dan een noodzakelijk huwelijk’, betoogt Eerenstein. ‘Voor een dichtbevolkt land als Nederland dat nog aan het begin staat van de energietransitie is het belangrijk te komen tot een goede synergie tussen PV en landbouw. Er zijn in Nederland momenteel zorgen dat te snelle uitrol van grondgebonden PV ten koste gaat van agrarisch land. Voorbeelden van gecombineerd landgebruik laten zien dat deze zorgen weggenomen kunnen worden. Er zijn daarbij kansen voor Nederland, maar er zijn wel een aantal zaken nodig om deze kansen goed te kunnen benutten.’

Zon op water niet langer een niche
Naast het land, biedt ook het Nederlandse wateroppervlakte volop kansen voor de toepassing van zonne-energie. Jasper Lemmens, consultant bij DNV GL, spreekt tijdens de Sunday over de kansen, maar ook de haken en ogen bij het uitrollen van zonne-energie op water. ‘Lokale omstandigheden zijn cruciaal voor het succesvol ontwikkelen en bouwen van een drijvend zonne-energiesysteem’, stelt Lemmens. ‘De markt voor drijvende PV-systemen groeit zowel in Nederland als wereldwijd ongekend snel. Dit marktsegment zal de status van niche dan ook snel ontgroeien. Als DNV GL zijnde hebben we inmiddels adviesopdrachten en due diligence onderzoeken uitgevoerd voor een dozijn grootschalige drijvende zonneparken. In Nederland, maar ook in landen als Singapore, Marokko en India.’

Volgens Lemmens is er nog veel onwetendheid als het gaat om drijvende PV-systemen. ‘In zijn algemeenheid geldt dat standaardisatie gewenst is. De praktijk laat zien dat alle technologieontwikkelaars verschillende mate van kwaliteit en kwaliteitscontrole kennen. Daarnaast is bij een standaard zonnepaneel op daken of in een landopstelling het langjarige gedrag al vaak onderzocht. Over de prestaties van een zonnepaneel op water is echter veel minder bekend. Om die reden is er internationaal ook veel aandacht voor dergelijk onderzoek. Zo wordt snel gesteld dat zonnepanelen 10 procent meer energie produceren als ze op het water geplaatst worden. Of dit zo is, moet echter voor ieder individueel project vastgesteld worden. In zijn algemeenheid geldt dat projectontwikkelaars er slim aan doen om zich niet direct rijk te rekenen, maar om mogelijke extra opbrengsten te bepalen met behulp van metingen op locatie en gedegen opbrengstberekeningen door middel van simulatiemodellen.’

Grand Cru: elektrisch rijden op zon
Nieuw dit jaar op de Sunday is de Grand Cru. Met dit onderdeel haalt de organisatie de meest aansprekende Nederlandse bijdrage aan een internationale solar conferentie van de afgelopen 12 maanden naar eigen land om zo ook de bezoekers van Nederlands grootste zonne-energiecongres te inspireren. Bonna Newman, programmacoördinator PV Applications & Systems bij energieonderzoeksinstituut ECN part of TNO, tekent voor de eerste Grand Cru. De titel van Newmans lezing is ‘Solutions for Solar On-Board’.

‘De groei van de markten voor elektrische voertuigen verhoogt de vraag naar schone en efficiënte energiebronnen voor transport’, stelt Newman. ‘Een van de meest efficiënte en directe manieren om elektrische energie in voertuigen te leveren, is door zonnecellen rechtstreeks in de carrosserie van het voertuig te integreren. Dit werpt een aantal onderzoeksvragen op voor PV-integratie; uiteenlopend van efficiëntie, gewicht, mechanische flexibiliteit tot esthetiek, standaardisatie en betrouwbaarheid. Zonne-energie integreren in voertuigen is een van de meest uitdagende toepassingen van PV. Nationaal en internationaal zijn er echter volop kansen aanwezig om zonne-energie in het komende decennium “on board” te brengen van voertuigen.’

Programma
Naast een plenaire keynote kent de Sunday dit jaar 2 keer een ronde van 3 parallelsessies. In de presentaties tijdens de parallelsessie gaan onderzoekers en ondernemers onder meer in op hoe de zonnecellen – en daarmee de zonnepanelen – van de toekomst eruit kunnen gaan zien. Meer informatie over deze parallelsessies vindt men hier zodat eenieder zijn eigen programma van de dag kan samenstellen. Alle sprekers en het volledige programma zijn via de website te raadplegen.