Sunday vraagt aandacht voor maatschappelijke acceptatie zonneparken: ‘Zonnepanelen weghouden uit verdomhoekje’

Nederlands grootste zonne-energiecongres, de Sunday, staat op woensdag 8 november in het teken van het versnellen van innovatie en de bijbehorende nationale uitrol van zonne-energieprojecten. Een van de onderwerpen is de integratie van zonneparken. ‘Het is noodzaak om zonnepanelen uit het verdomhoekje te houden’, stelt Jaap Baarsma, voorzitter van branchevereniging Holland Solar.

Namens Holland Solar maakte Baarsma eerder dit jaar melding van de ambitie om 20 gigawattpiek zonnepanelen – grofweg 70 miljoen zonnepanelen – te plaatsen in de periode tot en met 2023. Meer dan de helft hiervan – 14 gigawattpiek – moet via grote dakgebonden zonnepanelensystemen en grondgebonden zonneparken gerealiseerd worden. ‘De zonne-energiesector moet natuurlijk allereerst zo veel mogelijk dakoppervlak benutten voor de realisatie van zonnepanelensystemen’, duidt Baarsma. ‘Maar uiteindelijk ontkom je er niet aan om ook grondgebonden zonneparken te realiseren. Daar waar deze gerealiseerd worden, moet dat bij voorkeur gebeuren via dubbel ruimtegebruik (zoals voormalige vuilstortplaatsen) of op vermorste ruimte. Men moet dus niet te snel naar gronden grijpen die op andere wijze nuttig te gebruiken zijn.’

Gemeenten: proactief versus reactief
Baarsma is een van de sprekers op de Sunday. Baarsma zal als keynote speaker zijn visie geven op de uitdagingen die er zijn bij de realisatie van zonneparken. Als het aan de Holland Solar-voorzitter ligt, worden de uitdagingen door de marktpartijen en overheden gezamenlijk opgepakt. ‘Er is allereerst meer interactie nodig. Enerzijds dienen projectontwikkelaars na te denken wat de komst van een zonnepark voor een gemeente en haar burgers betekent, maar anderzijds zijn gemeenten te weinig – in feite niet of nauwelijks – op zoek naar geschikte gronden voor zonneparken. Daar waar men bij woningbouwprojecten proactief op zoek gaat naar geschikte gronden voor nieuwbouwwoningen is men bij zonneparken reactief. Het is zaak dat beide partijen hier meer aandacht aan schenken, want links en rechts ontstaat de eerste weerstand tegen grondgebonden zonneparken en dat moeten we niet willen. Ook burgers hebben overigens hun verantwoordelijkheid. Zij moeten beseffen dat de energietransitie ook in de ruimtelijke omgeving een visuele impact heeft.’

Goede kant van de streep
‘De ontwikkeling van zonneparken gaat in Nederland zo hard, dat het met name de kleine gemeenten “overkomt” in plaats van dat zij zelf het initiatief nemen’, vult Hotze Hofstra aan. Hij is als zelfstandig ondernemer onder meer actief als adviseur voor gemeenten en provincies. ‘Waar men aanvankelijk het idee had dat deze sector aangejaagd zou moeten worden, is gebleken dat door de SDE+ regeling de zonne-energiesector een ongekende groei doormaakt.’

Hofstra zal tijdens de Sunday een lezing geven over de leerpunten van de eerste grootschalige zonneparken die in Nederland zijn opgeleverd. Eigenaarschap is voor de komende jaren volgens de hem het toverwoord. ‘Wij willen met zijn allen in Nederland meer duurzame energie en in het bijzonder zonne-energie. Tegelijkertijd moeten we er echter voor waken dat zonne-energie in hetzelfde vaarwater als windenergie terechtkomt. De realisatie van de eerste grootschalige zonneparken heeft laten zien dat het cruciaal is om te zorgen voor regie door lokale overheden én betrokkenheid van de omwonenden. Zij moeten eigenaarschap krijgen. Dat kan door hen financieel te laten participeren en te profiteren van een zonnepark, door hen bij de landschappelijke inpassing te betrekken of te stimuleren zelf grotere zonprojecten op te zetten. De realisatie van windparken op land heeft tot ontzettend veel maatschappelijke weerstand geleid wat ervoor zorgt dat een aantal provincies de taakstelling die zij gekregen hebben vanuit de Rijksoverheid vermoedelijk niet gaan halen. Zonne-energie staat vooralsnog aan de goede kant van de streep en het is aan de zonne-energiesector om dat zo te houden.’

Parallelsessies
In zijn presentatie tijdens een van de parallelsessie op de Sunday zal Hofstra onder meer ingaan op hoe zonne-energiebedrijven deze lokale binding kunnen verkrijgen en behouden. Meer informatie over deze parallelsessies vindt men hier zodat eenieder zijn eigen programma kan samenstellen. Naast 2 plenaire keynotes kent de Sunday dit jaar 2 keer een ronde van 3 parallelsessies. Alle sprekers en het volledige programma zijn via de website raadplegen.